نبرد برلین؛ آخرین نبرد خونین جنگ جهانی دوم در 16 آوریل سال 1945 آغاز شد. ارتش سرخ که جبهه شرق آلمان را در نبرد ویستولا-اودر شکست داده بود وارد خاک آلمان شد و به سمت برلین پیشروی کرد. نبرد در خود شهر برلین از اواخر روز بیستم آوریل تا دوم می طول کشید. طبق گزارشاتی که بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به دست آمد، مامورین ویژه در روز 30 آوریل ثبت کرده اند که فشار زیادی از سوی استالین آمده که ساختمان رایشتاگ در روز یکم می، مصادف با روز جهانی کارگر تصرف شود.
ساختمان با شکوه رایشتاگ محل پارلمان آلمان که در سال 1894 ساخته شده بود، از سوی ارتش سرخ به عنوان نماد آلمان فاشیستی شناخته می شد. اگرچه نازی ها آن را از زمان آتش سوزی معروف آن در سال 1933 بسته و نیمه ویران به حال خود رها کرده بودند، اما این بنا نمادین ترین هدف در برلین بود. به خصوص بعد از آنکه استالین عکس مشهور ایووجیما را دیده بود که در آن سربازان آمریکایی پرچمشان را بر فراز تپه های ایووجیما در ژاپن بر می افرازند و دستور داده بود تا عکس مشابهی بعد از تسخیر برلین تهیه شود که نماد قدرت و افتخار روس‌ها باشد. با اینکه رویدادهای رخ داده پیرامون برافراشته شدن پرچمِ داس و چکش به دلیل روایات و گزارش های گاه متناقضِ دستگاه پروپاگاندای شوروی، مبهم هستند، اما در گزارشات تقریبا موثق آمده که ابتدا دو هواپیمای جنگنده ی ارتش سرخ سعی کردند که چندین بنر سرخ رنگ را روی بام رایشتاگ بیاندازند که ظاهرا بنرها روی گنبد ساختمان گیر کرده و بعدا هیچ نشانی از آن ها یافت نشده است. علاوه بر این تعدادی از گزارش ها هم حاکی از آن بود که دو گروه ام.ام بوندر از هنگ سیصد و هشتادم تفنگداران و کاپیتان وی.ان ماکوف از هنگ هفتصد و پنجاه و ششم موفق شده اند پرچم را در ظهر روز سی ام بر فراز ساختمان بیافرازند. وقتی مارشال جی.کی ژوکوف این خبر را شنید، اعلامیه ای صادر کرد که جنگ به پایان رسیده و سپاهیان او رایشتاگ را تصرف کرده اند. اما زمانی که خبرنگاران رسیدند، نه پرچمی یافتند و نه هیچ یک از افراد شوروی را در ساختمان دیدند و مورد هجوم سنگین آلمان ها قرار گرفتند. بعد از درگیری سنگینی که در بیرون و درون ساختمان در گرفت که در نهایت منجر به شکست جبهه نازی ها شد، راکیمژان قوشقاربایوف در ساعت 22:30 از ساختمان بالا رفت و پرچمی را روی تاج مجسمه ی مونث ژرمن ها قرار داد اما از آن جایی که این اتفاق در شب رخ داد، به علت تاریکی امکان عکس برداری فراهم نشد. روز بعد اثری از پرچم نبود و توسط آلمان ها پایین کشیده شده بود.
نهایتا ارتش سرخ در روز دوم ماه مه سال 1945 کنترل کامل ساختمان را به دست آورد. یوگنی خالدی، عکاسی که 1400 روز منتظر این لحظه مانده بود، دسته کوچکی از سربازان را مامور بالا رفتن از رایشتاگ برای برافراشتن پرچم کرد. او به همراه خود یک پرچم بزرگ آورده بود که با سه تکه پارچه ی رومیزی و توسط عمویش دوخته شده بود. داستان رسمی بعدا به این شکل گفته شد که دو سرباز قهرمان به نام های ملیتون کانتاریا (گرجی) و میخائیل یگوروف (روسی) پرچم فاتحان را بر فراز ابرها برافراشتند.
جنگ در 8 می همان سال خاتمه یافت.