وودی آلن با چهل و هشتمین فیلمِ دوران فیلمسازی اش، باری دیگر به نیویورک شهری که دوستش دارد، بازگشته است. به ساحل شنی جزیره کُنی. دهه ی 1950. جایی که شخصیت اولش در آنی هال هم متعلق به آنجا بود. آلن در این باره می گوید: من نزدیک آنجا بزرگ شدم. جایی که همیشه برایم رنگین و جذاب بوده است. آن وقت (در سال 50) ، پانزده ساله بودم. بهترین سنی که بتوانم همه خاطره هایم را از آن جزیره به یاد بیاورم و خب…این خاطرات همانقدر رنگی هستند که آن سالها برایم بودند.
وودی آلن که در چهل سال گذشته به طور میانگین سالی یک فیلم را خلق کرده، با اینکه سینمایش از ابتدا تا به امروز چندین دوره دگردیسی را پشت سر گذاشته، اما در عمده این دورهها روایتگر آدمهای از خود بیگانه و درماندهای بوده که نمیتوانند حادثههای زندگی را در کنترل خود داشته باشند. قهرمان های درمانده ی آلن در ایجاد رابطه لنگ می زنند چراکه اصلاً ذات رابطه را درک نمی کنند و اینگونه است که تنهایی شان عمیقتر و عمیقتر میشود. حالا آلن در «واندر ویل» بار دیگر به سراغ یکی از آن آدمهای شکستخوردهاش رفته است. فیلم، درباره جِنی (کیت وینسلت) همسر گردانندهی یک چرخ و فلک (جیم بلوشی) است که دل باختهی نجات غریقِ خلیج هفتمِ جزیره (جاستین تیمبرلیک) می شود. فیلمی که در کنار فیلم های امتیاز نهایی و جاسمین غمگین می توانست به عنوان یکی از بهترین های وودی آلن در هزاره سوم در فصل جوایز موفق عمل کند اما به دلیل اتهامات جنسی که متوجه آلن شد، اصلاً مورد توجه قرار نگرفت.
اگر هاروی واینستاین را در مقام بدشانسترین و تیرهروزترین چهرهی سینمایی سال 2017 بدانیم در رتبه بعدی باید از کوین اسپیسی و همین وودی آلن نام ببریم که با داغ شدن بحث آزار و اذیت جنسی در هالیوود، پروندهی قدیمی او با دیلن فارو دختر میا فارو؛ پارتنر سابقش دوباره به صدر اخبار بازگشت و این بار بسیار بیشتر از گذشته عرصه را به روی فعالیت های سینمایی آلن تنگ کرد. هر چند که آلن طبق معمول این اتهامات را رد کرد و دیلن را یک بیمار روانی خواند ولی گویا این بار کسی حاضر نبود به واکنش قهرآمیز او توجهی نشان دهد. به واقع بیانیهی چندی از بازیگران پیشین فیلمهای آلن و ابراز پشیمانی آنها از همکاری با او، نشان داد که روشنفکر 82 ساله ی سینمای آمریکا، دیگر فیلمساز محبوب خیلی ها نیست. فیلم در نهایت اکران شد و حتی نتوانست بودجهی 25 میلیون دلاری تولیدش را بازگرداند. همچنین فیلم، بسیار بیرحمانه مورد تاخت و تاز منتقدین قرار گرفت و جز از سوی انجمن منتقدین لسآنجلس ستایش نشد.
اما تمام این ماجراها چقدر روی خودِ «وودی» تاثیر گذاشت؟ او می گوید: «من هرگز چیزی راجع به خودم نخواندهام و نمیخوانم. نه مصاحبههایم را و نه داستانهایی که دربارهام مینویسند. من هرگز نقد هیچکدام از فیلمهایم را هم نمیخوانم. با دقت و وسواس تمام از فکر کردن و خواندن درباره خودم خودداری کردهام. البته وقتی تازه کارم را شروع کرده بودم، اینطوری نبود؛ اما حالا فقط به کارم توجه میکنم و نمیخواهم چیزی درباره اینکه چقدر کارگردان بزرگی هستم یا چه آدم احمقی هستم، بخوانم. لذت واقعی باید کار کردن روی فیلمها و پروژههایم باشد. دوست دارم صبحها از خواب بیدار شوم و فیلمنامه را بگذارم جلویم. با طراح صحنه و فیلمبردارم حرف بزنم. سر صحنه بروم و با بازیگران مرد جذاب و بازیگران زن زیبا کار کنم. به موسیقی کول پورتر گوش بدهم و سرم گرم لباسهای زیبا برای بازیگرانم باشد. وقتی این کارهایم تمام شد، میدانم که بهترین فیلمم را ساختهام و به زندگی ادامه میدهم. میروم سراغ پروژه بعدی. دیگر هرگز به آن فیلم نگاه هم نمیاندازم. هرگز چیزی دربارهاش نمیخوانم. یکجورهایی روزنامهها و مجلههای زرد را دنبال میکنم. سوار ماشین که میشوم، رانندهام از این جور مجلهها دارد و به من هم میدهد.»
معرفی فیلم «واندر ویل» بهانهای است تا در روزهای آتی در پتریکور از وودی آلن بیشتر بنویسیم و به آثارش طی یک پروندهی دنباله دار بپردازیم.
واندر ویل (چرخ شگفت انگیز)
Wonder Wheel
کارگردان: وودی آلن
نویسنده فیلمنامه: وودی آلن
بازیگران: کیت وینسلت، جیم بلوشی، جاستین تیمبرلیک، جونو تمپل
ژانر: درام
مدت زمان فیلم: 101 دقیقه
کشور: آمریکا
زبان: انگلیسی
تاریخ اکران: یکم دسامبر 2017
لینک دانلود «واندر ویل» با کیفیت بلوری
زیرنویس فارسی
تیزر فیلم واندر ویل (Wonder Wheel) آخرین ساخته وودی آلن با زیر نویس فارسی پتریکور
واکنش منتقدان:
اوون گلیبرمن/ ورایتی
فیلم های وودی آلن در بیست سال اخیر را می توان به سه دسته تقسیم کرد. دسته اول فیلمهایی مانند امتیاز نهایی (Match Point) و یاسمن غمگین (Blue Jasmine) که در آنها می توان همچنان رد پای استادی آلن را دید. آنها نمونه فیلمهایی هستند که کارگردانان بزرگ می سازند. حاصل فرآیندی الهام بخش.
دسته بعدی فیلمهایی با سر و شکل عجیب و غریب اما ضعیفی هستند که مانند جوک های قدیمی عمل می کنند و موقعیت هایی را می سازند که تازگی ندارند. مثل کافه سوسایتی(Café Society) یا تقدیم به رُم با عشق (To Rome With Love) . این فیلمها در بررسی کارنامه وودی آلن به شکل مودبانه ای می توانند نادیده گرفته شوند.
دسته سوم فیلمهایی هستند که در این میانه قرار می گیرند و در آنها می توان توامان ذائقه و هوش آلن را در کنار بی حوصلگی ایام پیری دید. فیلمهای مانند ویکی کریستینا بارسلونا (Vicky Cristina Barcelona) و نیمه شب در پاریس (Midnight In Paris) که برای آنکه فیلم بزرگی باشند کم می آورند اما ما را با خود به دنیایشان می برند و در آن رها می کنند. واندر ویل (Wonder Wheel) به این دسته ی سوم تعلق دارد.
ریچارد برودی/ نیویورکر
واندر ویل داستانی است درباره میل و فقدان، فقر و خشونت در یک جامعه ی طبقاتی که در آن آرزوهای بزرگ لابه لای نزول درجه ی انسانها گم می شوند. داستانی شبیه دنیای نمایشنامه های یوجین اونیل که وودی آلنِ جاه طلب آن را مثل همیشه خوب تعریف می کند.
مانولا دارگیس/ نیویورک تایمز
واندر ویل یکی از تاسف بارترین آثار وودی آلن در سینماست. منتقدان معمولاً در سالهای اخیر سعی می کنند تاریخچه باشکوه آلن را در نقدهایشان فراموش نکنند، اما این روند فیلم سازی آلن انگار دعوتی است از آنها برای فراموش کردن… حتی بعید است خود وودی هم گذشته اش را به یاد داشته باشد.
مصاحبه عالی بود. مرسی